O naszych prawach w Oporowie

24 października 2016 r. w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Oporowie odbyło się pierwsze jesienne spotkanie w ramach programu Europejskiego Uniwersytetu Latającego. Dr Spasimir Domaradzki i Aleksandra Saczuk pracowali z uczniami i uczennicami szkoły w Oporowie i Szczycie. W spotkaniu uczestniczyli także przedstawiciele władz gminy i powiatu.

 

Razem z ekspertem Team Europe, dr. Spasimirem Domaradzkim i blisko 90-osobową grupą młodych ludzi zmierzyliśmy się z tematem praw podstawowych obywatela Unii Europejskiej. „Wolność”, „równość”, „prawo do zabawy”, „prawo do decydowania o sobie samym”, „prawo do nauki” – wymieniali uczniowie i uczennice, których zapytaliśmy o prawa, które im przysługują. Rozmawialiśmy o tym, że to prawa, które wynikają z samego bycia człowiekiem, prawa, które przysługują im, jako obywatelom Polski, ale również obywatelom Europy.

 

 

Ważną część naszego spotkania poświęciliśmy na odkrywanie i nazywanie praw, które wynikają z unijnego, europejskiego obywatelstwa. - Jestem Polską, ale również jestem Europejską – zaczęłam. Polska należy do Unii Europejskiej i wraz z przystąpieniem naszego kraju do Unii każdy zyskał obywatelstwo unijne. Powiedzieliśmy sobie, że to obywatelstwo dodatkowe, uzupełniające nasze obywatelstwo polskie. Następnie drążyliśmy, co dzięki temu zyskujemy. „Podróżowanie bez paszportów”, „Europa bez granic”, „możliwość pracy i mieszkania w innych krajach Unii Europejskiej” – wymieniali uczniowie, opowiadając o swoich własnych doświadczeniach. Z dr. Domaradzkim uzupełniliśmy ten katalog, wymieniając prawo do głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiej oraz wyborach lokalnych nawet, jeżeli mieszkamy w innym kraju członkowskim niż Polska. Uczniowie jeszcze nie korzystali z międzynarodowych wymian, ale bardzo ich do tego zachęcałam. Opowiadałam o szansach wynikających z unijnego obywatelstwa, z których sama skorzystałam – ze stypendium Erasmus we Francji i Serbii, z możliwości pracy za granicą we Francji i Belgii.

 

 

Zastanawialiśmy się, dlaczego warto uczyć się języków, poznawać inne kultury. - To sposób, żeby zrozumieć innych, ale również lepiej poznać samych siebie – odpowiadali uczniowie. - To oswajanie lęków przed tym, co nieznane – dodał ktoś inny. Ta dyskusja doprowadziła nas do praw obywateli, którzy pochodzą spoza Unii Europejskiej. Dr Domaradzki poruszył temat uchodźców; uczniowie mówili, niektórzy dopiero odkrywali, jaka jest różnica między uchodźcą a imigrantem. Mówiąc o prawach obywateli Unii Europejskiej nie można bowiem zapominać o tych, którym przysługują prawa człowieka i podstawowe nawet, jeżeli pochodzą z innych rejonów świata.         

 

 

Obywatelstwo europejskie daje prawa, nie nakładając obowiązków – tym różni się od naszego obywatelstwa polskiego. Przekonywałam jednak młodzież, że ich szczególnym „obowiązkiem” jest skorzystanie z szans, których nie mieli nasi rodzice. Wyjazd za granicę – na studia, na kontrakt – nie powoduje, że przestajemy być patriotami. Stajemy się bardziej świadomymi Polakami i Europejczykami.  

 

 

Spotkanie w Oporowie było wyjątkowo uroczyste – zadbali o to nasi gospodarze. Odbyło się w udekorowanej na tę okazję sali; w wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele władz i sąsiedniej szkoły, a także lokalnych mediów. Ta oprawa nie onieśmieliła jednak uczniów i uczennic, którzy aktywnie i odważnie włączyli się w dyskusję o swoich prawach. Wśród młodych rozmówców znaleźliśmy również ekspertów – m.in. Justynę i Dawida – których chętnie wzięlibyśmy na kolejne spotkania Europejskiego Uniwersytetu Latającego. Szczególne podziękowania należą się nauczycielce WOSu i historii, pani Małgorzacie Tadeusiak, która nie tylko nas wyjątkowo ugościła, ale również doskonale przygotowała do spotkania swoich uczniów.

 

Relacja: Aleksandra Saczuk

Fot. Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Oporowie